Luzaideko Sukalde Tradizionala

Bertan dagoen supazterrean janen diren janariak sukaldatzen dira. Baina ez hori bakarrik, sukaldea garrantzitsua da artisautza lanak bertan egiten direlako (artilea harrotzea, irutea eta ehutea edo artoa zuritzea besteak beste) eta familia, lagun eta bizilagunekin biltzeko lekua delako. Ezin dugu ahaztu otoitz egiteko lekua dela ere, eta bertan erritu asko ospautu izan direla.

XX mende erdialde arte mantendu diren sukaldeak baldin badaude ere, gaur egun Luzaiden ez da supazter zentralik duenik mantentzen. Halakoak Zaraitzu, Erronkari, Anso eta Echoko ibarretan aurkitzen ditugu batez ere. Luzaiden mantentzen diren sukaldeak Piriniotako beste guneetako sukaldeen tipologiatik gertuago daude, esaterako: Cize, Donibane Garazi, Auritz, Aezkoako ibarra, Erroibar eta Artzibarren dauden anzekoak.

  • SUKALDEAREN ARIMA

    Ezkaratza, sukaldearen arima. Burdinezko txapa lodi batek babesten du lurzorua. Eta, horren gainean, su-egurra jartzeko suburdinak. Hormari itsasita, burdinazko bigarren plaka forjatu batek zabaltzen du aurrean duen suaren beroa….

  • HISTORIAZ BETERIKO TRESNAK

    Erakusketa honetako tresnak Luzaiden erabili ziren denbora luzez. Azken urteetan etxe eta ganerretan egon dira altxatuak erabili gabe. Orain Luzaideko jendeak erakusketa honetarako utzi dituzte. Hori dela eta, Luzaideko…

  • “GASNA”, GAZTA.

    Gaztaren prestaketarekin lotutako hainbat tresna ageri ditugu sukaldean. Gaur egun, zaila egiten zaigu irudikatzea orain dela ez urte asko gazta etxeko sukaldean egiten zela. 1969an, José María Satrusteguik zehatz-mehatz…

  • “PEKOTXETAKO ARTO XURIA” ARTOA

    Arto-aleketa lan oso garrantzitsua zen, horrekin egiten zirelako taloak eta arto-ogia. Ohituraz, arto zuriaren barietatea ereiten zen baserri guztietan. Horregatik dugu sukaldean aulki bat aurrean artoz betetako otarra batekin,…

  • KATALANBROTX, MARRAKUKUS ETA LUZAIDEKO GASTRONOMIA

    Sukaldean erakusten jarritako elikagai guztien artean, katalanbrotxa (frantseseko gateau à la broche hitzetik) nabarmentzen da. Sutondoan etzandako posizioan jarritako egurrezko kukurutxoetan prestatzen den bizkotxo bat da, eta kukurutxoari birak…