Sar zaitez gure Erakusketa Zentroa ikustera.
Ibil zaitez espazio bakoitzetik eta ikus ezazu objektu eta eduki bakoitza pausoz pauso zeure erara. Ukitu irudia eta harrastatu inguruan duzun guztia ikus dezazun. Sakatu interesa sortzen dizuten objektuen gainean gehiago jakiteko, horietako bideoak erreproduzitzeko, horietako ahotsak entzuteko…
Baina, bereziki, Luzaidek gordetzen duen aberastasun izugarriaren berri izan dezazun, Zentro hau horren lagin txiki bat besterik ez delarik.
Arkeologia
Orreagako Gudua
Bolant Ddantzak
Sukalde tradizionala
Turismo bulegoa
Aztarnategi arkeologikoen mapa
Pirinioetako erromatar galtzadan luzaidetik
igarotzean aurkitutako
erromatar garaiko zein erdi aroko
eta aro modernoko materialak
CARLOMAGNO ENPERADOREA ETA VIII. MENDEKO BASKONIA
EGUZKIARI ESKAINITAKO ALDARE ERROMATARRA
GALERIOREN MILIARIO ERROMATARRA
Turismo bulegoa
Erromatar txanpona
Orreagako Gudua
Hasiera
Bolant Ddantzak
LA BATALLA DE 778
CARLOMAGNO Y LOS VASCONES
LA CANCIÓN DE ROLDÁN
MONUMENTO A ROLDÁN
LOS ECOS LLEGAN HASTA NUESTROS DÍAS
La Batalla de Roncesvalles ha tenido una gran repercusión
a lo largo de la historia, bien sea por la Chanson de Roland
que la hizo popular en toda Europa,
o por connotaciones culturales y políticas que se le han dado
en los siglos XIX y XX a este acontecimiento histórico.
Hoy en día la Batalla es mundialmente conocida.
Este pasaje histórico ha convertido estos valles
en un lugar de memoria,
donde se mezclan el mito y la historia,
generando una tradición que la sociedad actual sigue reivindicando.
Refleja muy bien este fenómeno la ingente cantidad de publicaciones,
comics, novelas, obras de teatro, carteles, canciones, etc.
Luzaide/Valcarlos quiere crear un centro de documentación
que sea el referente europeo en este tema.
Arkeologia
Hasiera
Pirinioetako erromatar galtzadan luzaidetik
igarotzean aurkitutako
erromatar garaiko zein erdi aroko
eta aro modernoko materialak
Hasiera
Bolant Ddantzak
Arkeologia
Sukalde tradizionala
Bolant Ddantzak
Hasiera
Historiaz beteriko tresnak
Luzaideko estanpak
Luzaideko Sukalde Tradizionala
Katalanbrotx, marrakukus
eta luzaideko gastronomia
Sukaldearen arima
“Gasna” Gazta
“Pekotxetako arto xuria” Artoa
OGIA EGITEA
Ogia eta taloa eguneroko janaria
izan ziren urte askotan.
Ogia gari-irinarekin egiten da, eta taloa arto-irinarekin.
Batari zein besteari ura bota
eta oratu egiten dira honelako mahai batean,
nahasketa lantzeko barrunbekoan.
Tina honetan sartzen ziren arrautza freskoak
eta ura eta karearekin estaltzen ziren.
Era horretan, arrautzek denbora asko irauten zuten.
Ferreta hori iturrira uraren bila
joateko erabiltzen zen ontzi bat da,
gero buru gainean etxera eramateko.
Lan hori emakumeek egiten zuten normalean.
Horma-armairuak ohikoak dira herriko etxe guztietan,
bai sukaldean, bai geletan.
Gelako elementu bitxi bat da,
honako hau bezalako ontzietan gordetzen
ziren objektuekin zaharberritua eta osatua.
Hala, higiene edo erabilera pertsonaleko elementuak
ikusten ditugu goialdean, botikentzako poteak, kasu.
Gainerako apaletan janariak prestatzeko
edo horiek gordetzeko tresnak aurkitzen ditugu:
potoak eta boteilak, esate baterako.
Beheko partean ikusten ditugun buztinezko tinak
barruan gantzarekin kontserbatzen ziren txistor
eta haragi pusketak gordetzeko erabiltzen ziren.
Sukalde tradizionala arriskutsua izan ziteken haurrentzat,
batez ere erreduren arriskuagatik.
Parke edo itxitura honekin kontrolpean edukitzen
zituzten etxeko lanak egin bitartean.
Txokorik epelenean eserleku luze bat ikusten dugu,
elementu oso berezi bat,
mahai tolesgarri bati erantsita delako.
Hormako esekitoki batean,
egunero erabiltzen ziren elementu batzuk,
lanak amaitu eta etxera heltzean
bertan esekita uzten zirenak:
elurretarako zurez egindako erraketa batzuk,
balantza, igitaia, ilea mozteko artaziak…
Goian, berriz, sare oso meheko altzari bat.
Jakitoki bat da, eta janariak gordetzen ziren haren barruan.
Objektu hori da jatorriz etxe honetakoa den apurretako bat,
monjek erabiltzen zuten eta sotoan aurkitu zen.
Bertan egindako altzari bat da, haustegia izenekoa.
Burdinurtuzko hiru zulo lauangeluar ditu goialdean,
horiek txingarrez bete eta janaria zuten
lapikoak horien gainean jartzeko.
Era horretan, janariak bero irauten zuen jateko ordura arte.
Errautsak ateratzeko atetila metaliko bat du aurrealdean,
hortik bere izena.